Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong

Zoals onder het kopje ‘Peuters’ al uitgebreider werd omschreven, worden hoogbegaafde kinderen gelukkig steeds vaker vroeg ‘ontdekt’. Toch is dit een belangrijke fase om al af te stemmen op een mogelijke begeleidingsbehoefte, en te voorkomen dat aanpassen en daarmee onderpresteren al een basis vormt. Kleuters hebben soms een interesse die al voorbij gaat aan het aanbod in de klas, maar ontwikkelen zich niet persé even snel qua taal/lezen en rekenen. Wanneer deze ontwikkeling scheef verloopt is het verstandig hier zo snel mogelijk op af te stemmen en dit te begeleiden. Naarmate een kleuter zich voor bijvoorbeeld rekenen meer moet inspannen en de talige ontwikkeling eigenlijk steeds ‘vanzelf’ gaan, zal hij mogelijk weerstand jegens het rekenen ontwikkelen. Omgekeerd kan natuurlijk ook. Het is goed hen dan nu al te begeleiden in het leren dat ze zich voor sommige dingen moeten inspannen, maar dat deze wel binnen bereik liggen.

We kunnen concluderen dat problemen kunnen ontstaan door:

  • het verder in sociale ontwikkeling zijn dan leeftijdgenootjes, waardoor een ander verwachtingspatroon leeft en er sociale problemen kunnen ontstaan
  • gebrek aan verdiepend (spel)contact met klas- en leeftijdgenoten, wat kan leiden tot grote eenzaamheid bij het kind
  • het ontbreken van materialen, passend bij de ontwikkeling van kleuter met een ontwikkelingsvoorsprong
  • een ‘scheve’ ontwikkeling en het aanleren van ‘eigen maniertjes’ in bijvoorbeeld lezen en rekenen

Er zijn ouders die -vanuit de beste bedoelingen- de vragen van hun kind qua didactische ontwikkeling liever niet beantwoorden. Immers, ‘wat moet hij dan straks nog in groep 3 leren’. Een kind ontwikkelt zich echter volgens zijn eigen tempo en niet persé die van de maatschappij of het systeem. Dit is niet op ‘standby’ te zetten, daarmee geven we enkel maar ruimte aan onwenselijke afwijkende ontwikkelingen.

Voor het kind is het van belang dat u:

  • vertelt wat er met hem of haar ‘aan de hand’ is
  • het aanspreekt op het eigen denkniveau
  • het uitdaagt op het eigen denkniveau
  • zorgt voor gezelschap van ontwikkelingsgelijken (niet persé leeftijdsgenoten)
  • overlegt met de leerkracht en/of intern begeleider over een aangepast programma en/of versnelling in de lesstof (hoeft niet altijd ook fysiek te versnellen)